Bệnh đậu gà là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có thể lây lan nhanh chóng từ gà này sang gà khác. Bệnh đậu gà có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho gà, thậm chí là tử vong, gây thiệt hại lớn về kinh tế cho người chăn nuôi. Do đó, việc kiểm soát bệnh đậu gà là rất cần thiết. Hãy tham khảo bài viết dưới đây của Thichdaga.net nhé!
Bệnh đậu ở gà
Bệnh đậu gà là một bệnh truyền nhiễm gây ra do virus, thường xuất hiện phổ biến ở giai đoạn từ 25-50 ngày tuổi của gà. Đặc điểm của bệnh là sự hình thành những đốm đậu trên vùng da không có lông. Các ảnh hưởng của bệnh lan tỏa đến các khu vực như miệng, hầu, họng và thực quản của gà, gây tăng sinh và thoái hóa ở lớp biểu bì của các bộ phận này. Những biến đổi xấu có thể dẫn đến các vấn đề như mù mắt, tiêu chảy, viêm phổi, kém phát triển và tăng nguy cơ tử vong. Tỷ lệ mắc bệnh dao động từ 10-95%, với tỷ lệ tử vong khoảng 2-3% nếu không có sự can thiệp điều trị. Bệnh cũng gây giảm giá trị thương phẩm của gà khi tiêu thụ trên thị trường.
Nguyên nhân
Bệnh đậu gà, do virus fowlpox gây ra, thuộc nhóm Avipoxvirus, họ Poxiviridae và có cấu trúc DNA sợi đôi được bao bọc bởi lớp vỏ lipid. Virus này phát triển trong tế bào chất của tế bào thượng bì. Đặc điểm của virus đậu là khả năng tồn tại lâu dài trong vỏ đậu, các dụng cụ chăn nuôi, và chất độn chuồng. Nó có khả năng chống lại môi trường khắc nghiệt và có thể tồn tại ở nhiệt độ thấp. Virus đậu có thể bị tiêu diệt ở nhiệt độ 50oC trong 30 phút và ở 60oC trong 6 phút.
Bệnh đậu thường lây lan chậm chạp và có thể lây qua các vết trầy ở da do cắn mổ nhau, hoặc thông qua không khí nếu mầm bệnh tồn tại trong lông, da, và vảy bong tróc. Tuy nhiên, phương tiện chính để lây truyền bệnh là qua các loại côn trùng như muỗi, mòng, và rận, chúng này hút máu từ gà mắc bệnh rồi truyền sang gà khỏe mạnh khác.
Các loài động vật mắc bệnh thường là gà, gà tây, bồ câu, chim nuôi, và chim hoang dã. Bệnh thường tập trung chủ yếu ở gà từ 1-3 tháng tuổi, nhưng có thể ảnh hưởng đến gà ở mọi lứa tuổi.
Triệu chứng
Khi gà nhiễm bệnh đậu gà, có thể quan sát được 3 thể bệnh chính như sau:
Thể ngoài da:
- Gà trưởng thành và gà con đều có thể phát bệnh. Mụn đậu xuất hiện ở các vùng da không có lông như mào, mép, vùng da quanh mắt, và đôi khi ở chân, hậu môn.
- Trên vùng mắt, bệnh có thể gây viêm kết mạc, khiến gà không thể mở mắt. Khu vực miệng bị ảnh hưởng có thể tạo ra khó khăn khi ăn và giảm trọng lượng gà.
- Mụn đậu ban đầu xuất hiện là những nốt sần nhỏ màu trắng, sau đó to lên và trở thành mụn nước màu vàng xám, có độ sần sùi. Các mụn này sẽ vỡ và khô lại, tạo ra các vết sẹo màu nâu hồng. Nếu mụn bị nhiễm trùng, quá trình viêm và hoại tử ở da có thể trở nên trầm trọng hơn.
Thể niêm mạc:
- Thường xuất hiện ở gà con khoảng 3-4 tuần tuổi.
- Gà có biểu hiện khó thở, ủ rũ, bỏ ăn, sốt, và xuất hiện màng giả ở niêm mạc đường hô hấp và tiêu hóa như hầu họng, vòm miệng, và khí quản.
- Khi lớp màng giả này được bóc lớp, có thể gây xuất huyết hoặc lớp niêm mạc có màu đỏ tươi. Màng giả dày ở mũi và mắt tạo ra khối mủ ở xoang mắt, xoang mũi, gây ngạt thở và mù mắt, dẫn đến còi cọc và tử vong.
Thể hỗn hợp:
- Thường xảy ra ở gà con và có sự kết hợp của cả thể ngoài da và thể niêm mạc.
- Khi có bệnh kế phát kết hợp với điều kiện vệ sinh kém, bệnh sẽ tiến triển nhanh chóng và gà mắc bệnh có thể chết đi nhanh chóng hơn.
Cách phòng bệnh
Thực hiện biện pháp an toàn sinh học trong hoạt động chăn nuôi gia cầm là một yếu tố quan trọng để đảm bảo sức khỏe và hiệu suất của đàn gà. Để đối phó với bệnh đậu gà và bảo vệ đàn, việc duy trì vệ sinh chuồng trại cần được thực hiện một cách cẩn thận ở mỗi lứa nuôi. Điều này bao gồm việc không nuôi quá nhiều gà cùng một lúc, giữ gìn sạch sẽ môi trường sống, và thường xuyên tiêu diệt các loại côn trùng gây bệnh như muỗi, mòng, rận, giữ cho chúng không có điều kiện tạo ra môi trường lý tưởng cho sự lây lan của bệnh.
Để phòng tránh bệnh đậu gà, việc sử dụng vaccine là một biện pháp hiệu quả. Vaccine sống nhược độc như Vaccine Poxine đã được chứng minh là một công cụ phòng bệnh hiệu quả trong chăn nuôi gia cầm. Việc tiêm vaccine này đồng nghĩa với việc tạo ra một sự miễn dịch trong đàn gà, giúp chúng chống lại virus đậu gà một cách hiệu quả. Sự kết hợp giữa các biện pháp vệ sinh kỹ lưỡng và sử dụng vaccine đúng cách sẽ làm tăng khả năng kiểm soát và phòng tránh bệnh đậu gà, từ đó bảo vệ sức khỏe của đàn và đảm bảo năng suất chăn nuôi.
Cách trị bệnh
Hiện nay, mặc dù vẫn chưa có một loại thuốc đặc trị chính xác cho căn bệnh đậu gà gây ra bởi virus fowlpox, nhưng triệu chứng của bệnh có thể được điều trị và kiểm soát thông qua việc sử dụng thuốc kháng sinh nhằm ngăn chặn sự bùng phát của bội nhiễm. Đối với những nốt đậu ngoài da, bà con có thể thực hiện quá trình làm sạch bằng cách bóc vảy và sử dụng bông thấm nước muối pha loãng để rửa sạch vùng bị ảnh hưởng. Sau đó, có thể áp dụng các chất sát trùng nhẹ như Xanhmethylen 2% hoặc cồn Iod 1-2% bằng cách bôi lên vết thương 1-2 lần mỗi ngày, liên tục trong 3-4 ngày.
Đối với thể niêm mạc, quá trình làm sạch màng giả ở miệng cũng là một phương pháp quan trọng. Bông được sử dụng để lấy sạch màng giả, sau đó áp dụng các chất sát trùng nhẹ. Việc sử dụng thuốc kháng sinh như Amox ac 50%, Mebi-ampicoli, Flophenicol 5% được pha vào nước uống hoặc trộn vào thức ăn dành cho gà, thực hiện hàng ngày, 2 lần mỗi ngày, trong khoảng thời gian từ 3-5 ngày.
Đồng thời, việc chủng ngừa lại vaccine cho đàn gà bị bệnh là một biện pháp quan trọng nhằm kiểm soát sự lây lan của bệnh. Để tăng cường sức đề kháng và hỗ trợ quá trình điều trị, có thể sử dụng các sản phẩm trợ sức như Mebi-ade, Bcomplex c, Mebilactyl 4 way ws, đặc biệt tập trung vào việc cung cấp vitamin A để bảo vệ niêm mạc cho gà.
Trị bệnh đậu gà theo cách dân gian
Theo kiến thức truyền đạt từ thế hệ ông cha, chúng ta có thể tìm thấy nhiều loại dược liệu dân gian được sử dụng để điều trị bệnh đậu gà với giá thành rẻ, hiệu quả và tự nhiên. Phần lớn các dược liệu dân gian này đều có tác dụng chung là kháng khuẩn, giúp loại bỏ virus. Có thể tham khảo một số loại thực vật như gừng, tỏi, lá lốt, kinh giới, sầu đâu, gáo vàng và nhiều loại khác. Cách thực hiện đơn giản, chỉ cần giã nhuyễn các thành phần này, trộn với một ít muối và sau đó áp dụng hoặc bôi lên vết thương trên gà sẽ giúp gà nhanh chóng hồi phục từ bệnh đậu gà.
Bệnh đậu gà có lây sang người không
Thực tế, bệnh đậu gà không thể lây sang người. Đây là một bệnh khác với thủy đậu ở người, được gây ra bởi virus Varicella Zoster, hay còn được biết đến là bệnh trái rạ. Tuy nhiên, virus đậu gà vẫn có khả năng bám vào bề mặt bên ngoài cơ thể của bạn và có thể truyền sang đàn gà thông qua việc dính chúng lên quần áo, thiết bị và giày dép khi tiếp xúc với những khu vực có ổ bệnh.
Để ngăn chặn sự lây lan của virus, quan trọng nhất là phải duy trì vệ sinh cá nhân. Rửa tay kỹ sau khi tiếp xúc với đàn gà và thực hiện quá trình sát khuẩn mỗi khi ra vào hoặc tiếp xúc với khu vực chăn nuôi. Thông thường, virus có thể ủ bệnh từ 4 đến 14 ngày trước khi bộc phát đầy đủ triệu chứng.
Trên đây là những chia sẻ của thichdaga.net về căn bệnh đậu gà, đồng thời cung cấp những phương pháp điều trị hiệu quả. Mặc dù bệnh này không mang đến nguy hiểm cao và không gây tổn thất lớn cho đàn gà, nhưng vẫn ảnh hưởng đến giá trị thương phẩm khi bà con xuất bán gà ra thị trường. Do đó, sự chủ quan không phải là lựa chọn, và việc thực hiện các biện pháp phòng tránh là rất quan trọng để bảo đảm sức khỏe của đàn gà. Chúc bà con chăn nuôi luôn đạt được những thành công tốt đẹp!